Als voedsel niet verdragen wordt

Voedselallergie en voedselintolerantie

vanuit

verschillende medische visies

Inhoud

Reguliere geneeskunde

• Voedselallergie en voedselintolerantie

-De symptomen van voedselallergie en -intolerantie

Intermezzo: Voorbeelden

Intermezzo: Adviezen voor de huisarts

- Diagnose volgens de reguliere geneeskunde

- Voedselallergie

- Voedselintolerantie

Intermezzo: Overdrijf niet met RAST-en

• Behandeling volgens de reguliere geneeskunde

- Preventie van voedselallergie

- Behandeling van voedselallergie en -intolerantie

Intermezzo: Adviezen voor de huisarts

De Nederlandse Voedsel Allergie Stichting (NVAS) is een organisatie van pati�nten met voedselallergie of -intolerantie voor voedingsbestanddelen. Het doel van deze stichting Is het lichamelijk- en sociaal welzijn van pati�nten met deze aandoeningen te bevorderen.

De NVAS heeft belangstelling voor reguliere- en alternatieve geneeswijzen. Het bestuur van de NVAS wordt bijgestaan door een wetenschappelijke adviesraad

De NVAS vindt dat een betere voorlichting van pati�nt en hulpverlener kan leiden tot een betere herkenning van voedselallergie en -intolerantie en tot een betere behandeling. Deze pagina’s zijn bedoeld als eerste stap tot betere erkenning en herkenning van voedingsproblemen door huisartsen, kinderartsen, di�tisten e.a. Voor uitgebreide informatie verwijzen wij u naar de aanbevolen literatuur.

1. Reguliere geneeskunde

De naam 'reguliere geneeskunde' wordt gebruikt voor de dominerende geneeskunde van de westerse landen. Dit is de geneeskunde die sterk be�nvloed is door de natuurwetenschappen. In deze geneeskunde streeft men naar objectieve waarneembaarheid (meetbaarheid) van symptomen en therapieresultaten. Men gaat zeer sterk uit van oorzaak - gevolg relaties die in een natuurwetenschappelijk denkkader moeten passen.

Voedselallergie en voedselintolerantie

Om het ontstaan van klachten door het voedsel te begrijpen, Is het noodzakelijk een onderscheid te maken tussen voedselallergie en voedselintolerantie.

1. Voedselallergie: de klachten treden reproduceerbaar op na gebruik van bepaald voedsel en komen tot stand door reacties van het immuunsysteem. Pati�nten maken selectieve antistoffen van het IgE-type tegen bepaalde voedingsbestanddelen. Interactie van deze voedingsbestanddelen met de IgE's veroorzaakt de klachten. Of ook antistoffen van andere types dergelijke klachten kunnen veroorzaken is nog onduidelijk.

2. Voedselintolerantie: de klachten treden reproduceerbaar op na gebruik van bepaald voedsel, maar komen niet tot stand door reacties van het immuunsysteem. We hebben hier te maken met een pati�nt die bepaalde, normale voedingsbestanddelen niet verdraagt, terwijl de meeste mensen dat wel doen; het is dus geen toxische reactie. Bij voedselintolerantie hebben we te maken met een pati�nt die overgevoelig is voor bepaalde stoffen die van nature in het voedsel voorkomen of eraan toegevoegd zijn, ongeacht het mechanisme dat eraan ten grondslag ligt (b.v. een enzymdefici�ntie).

De symptomen van voedselallergie en -intolerantie

Voedselallergie en voedselintolerantie kunnen zich op vele manieren uiten. Het meest algemeen zijn klachten van het maagdarmkanaal, de luchtwegen en de huid, maar ook vele andere uitingen zijn mogelijk. Men ziet bijvoorbeeld diarree, obstipatie, buikpijn, rhinitis, astma, eczeem of urticaria. De symptomen kunnen ge�soleerd en in combinatie optreden. Ook als bijvoorbeeld hoofdpijn of diarree als enige klacht voorkomt, kan dat komen doordat het voedsel niet verdragen wordt.

Het probleem bij het vaststellen van voedselallergie of -intolerantie is, dat de klachten vaak vaag zijn en uitingen kunnen zijn van veel andere aandoeningen. Hoe komt de arts dan op het idee, dat het voedsel bij deze pati�nt de klachten veroorzaakt?

Belangrijk is om In de anamnese de verschijnselen nauwkeurig te inventariseren. De klachten zoals beschreven in tabel 1 kunnen ook ontstaan door inhalatie, contact met substanties, geneesmiddelen of infecties. Een belangrijk moment in de diagnose is wanneer men een van deze factoren vooral gaat verdenken. Bedenk dat ongeveer de helft van de pati�nten zelf al vermoedt dat voedsel een oorzaak van de klachten Is. Neem dergelijke opmerkingen van uw pati�nt serieus.

 

 

 

 

 

 

Intermezzo.

Voorbeelden:

Voedselallergie:

• Een overigens gezonde jongen van 10 jaar die steeds buikpijn en oedeem en jeuk aan zijn lippen na het eten van pindakaas;
• Een vrouw van 30 jaar koorts die had en nu jeuk, benauwdheid en urticaria krijgt na het eten van druiven, pruimen, tomaten, prei en selderij.

Voedselintolerantie:

• metabole stoornissen, zoals:
• lactasendefici�ntie (verdraagt geen melk);
• aldehydedehydrogenase-defici�ntie (verdraagt geen alcohol);
• methyltransferase-defici�ntie (verdraagt geen histamine);
• Een versterkte gevoeligheid van de receptoren voor biogene amlnes, die van nature in het voedsel voorkomen (zoals histamine, serotonine, tyramine);
• Een overgevoeligheid voor voedsel, toevoegingen, zoals conserveringsmiddelen, kleurstoffen en smaakstoffen;
• Een overgevoeligheid voor bijvoorbeeld aromastoffen uit vruchten, kruiden en specerijen.

Adviezen voor de huisarts

Ga ervan uit dat het verhaal van de pati�nt klopt - ook als het een vreemd verhaal is. Maar controleer wel zonodig de reproduceerbaarheid.

Ga met uw pati�nt na, of er een relatie is tussen gebruik van bepaalde voedingsmiddelen en het optreden van de klachten.

Laat de pati�nt een lijstje aanleggen van het voedsel dat hij verdenkt.

Laat de pati�nt een lijstje maken van alles wat hij gedurende drie dagen gegeten en gedronken heeft, compleet met mogelijke klachten. Laat hem dit lijstje meebrengen, ook bij verwijzing.

Diagnose volgens de reguliere geneeskunde

De diagnose begint met een uitgebreide anamnese. Daarin wordt gelet op de conditie van de pati�nt, de kwaliteit van zijn voeding en het voorkomen van storende farmaca en genotmiddelen. Ook moet gelet worden op een atopische constitutie. Zelfs na een zorgvuldige anamnese zal vaak het verband tussen het voedsel en de klachten niet duidelijk zijn. Wat kan men verder doen?

Voedselallergie

Voor onderzoek naar voedselallergie staan ter beschikking:

• huidtests met extracten van voedselallergenen,
• huidtests met verdachte verse voedingsmiddelen,
• bloedonderzoek (RAST, totaal lgE gehalte, percentage eosinofiele cellen),
• provocatie- en eliminatieonderzoek.

Geen enkele test is volkomen betrouwbaar. Ga nooit alleen uit van huidtesten of bloedonderzoek, maar controleer of verdachte stoffen ook werkelijk de symptomen veroorzaken: kloppen de uitslagen met de ziektegeschiedenis of met de uitslagen van provocatie- of eliminatieonderzoek? Huldtestonderzoek naar voedselallergie kan door ervaren artsen al bij jonge kinderen verricht worden: al vanaf de leeftijd van 6 maanden is dit onderzoek mogelijk.

Voedselintolerantie

Bij voedselintolerantie vindt men negatieve huidtesten en negatieve RAST-uitslagen. Voedselintolerantie kan daarom alleen vastgesteld worden door gericht provocatie- en eliminatieonderzoek. Zo zijn Ingewikkelde dieetvoorschriften nodig, waarbij de hulp van een deskundig di�tist meestal onmisbaar Is.

• bij het niet verdragen van voedseladditieven: voedsel met additieven vermijden;

- bij overgevoeligheid voor biogene aminen: vermijden van voedsel met hoge concentraties biogene aminen;

- bij eliminatie kunnen tekorten ontstaan, die aangevuld moeten worden door ander voedsel of door substitutieproducten;

• regelmatige controle op een juiste toepassing van voorschriften en adviezen;
• ondersteuning met medicijnen (cromoglycaat (cromoglicinezuur) of breedspectrum anti-allergica; let wel: hyposensibilisatie werkt in het algemeen niet).
• Onderzoek bij jonge kinderen en volwassenen van tijd tot tijd de ontwikkeling van het ziektebeeld.

Intermezzo

Adviezen voor de huisarts

• geef bij verdenking van voedselallergie of -intolerantie de verdere diagnose en behandeling in handen van een deskundige;
• ook voor een deskundige neemt het stellen van een diagnose en het opstellen van de meest geschikte behandeling meestal vrij veel tijd in beslag. Verwacht dus niet te snelle resultaten;
• toon er begrip voor dat voedselallergie en -intolerantie een ingrijpende sociale handicap kan zijn;
• wees bij het voorschrijven van medicijnen attent op eerder vastgestelde voedselallergie of -intolerantie;
• controleer elke pati�nt met een dieetadvies regelmatig en laat hem of haar begeleiden door een ervaren di�tist.

2. Homeopathie en isopathie

Homeopathie

Homeopathie is een geneeswijze die vooral ontwikkeld is door de arts Samuel Hahnemann (1755-1843). Overigens, al 400 jaar voor het begin van onze jaartelling beschreef Hippocrates, de 'vader' van westerse geneeskunde, enkele principes die we nu homeopathisch noemen. De basisregel van de klassieke homeopathie is 'similia similibus curentur': 'de wet van de gelijksoortigheid' of het 'gelijke worden door het gelijkende genezen'. Een stof die in hoge concentratie bepaalde ten veroorzaakt, kan gebruikt worden om dezelfde klachten te behandelen, mits de, stof als homeopathisch geneesmiddel is bereid. Een bekend voorbeeld Is koffiekoffie Is opwekkend en de daarvoor gevoelige mensen kunnen na gebruik van koffie 's avonds niet In slaap komen: ze kunnen hun gedachtestroom niet stilzet ten. Homeopathisch bereide koffie, Coffea, kan gebruikt worden tegen zulke slapeloosheid, ook bij mensen die geen koffie gebruiken.

Diagnose volgens de homeopathie

Een bijzonderheid van de homeopathie is de 'totale diagnostiek'. Een homeopathisch arts let niet alleen op symptomen, maar vooral ook op de persoonlijkheid van de pati�nt. Zo'n arts zal speciaal op emotionele en mentale eigenschappen letten. Een homeopathisch arts let evenzo op de wijze van reageren van zijn 'pati�nt: als een pati�nt bijvoorbeeld bij jeuk naar koude of juist naar warmte verlangt, Is dat een indicatie voor zijn persoonlijkheid, de bron van de klachten en voor de behandeling. Een homeopathische anamnese kan wel een uur duren. Er zijn aanwijzingen dat moeilijk behandelbare allergische klachten hun oorsprong hebben in vroegere infecties, bepaalde vaccinaties, vroegere chirurgie en andere traumata. Met een homeopathisch geneesmiddel (een simile) zijn zulke struikelblokken op te sporen en te verhelpen. Aan de hand hiervan selecteert een arts een homeopathisch middel; tien pati�nten met inslaapstoornissen, kunnen alle tien verschillende geneesmiddelen krijgen. Het is de kunst van de homeopathisch arts om bij de symptomen �n de persoon van de pati�nt dat ene geneesmiddel te vinden 'dat alles 'dekt'. Het bijvoorbeeld zomaar voorschrijven van Coffea bij inslaapstoornissen Is geen homeopathie.

Behandeling volgens de homeopathie

Zoals uit het bovenstaande al duidelijk was, kun je niet zeggen: dit of dat is d� homeopathische geneesmethode voor voedselallergie of -intolerantie. Homeopathische behandeling kan bij deze aandoeningen nuttig zijn. Maar pas nadat de arts inzicht heeft verkregen in het algemeen functioneren van de pati�nt, maakt hij een keuze uit de 1000 middelen die ter beschikking staan. Vaak wordt er dan gebruik gemaakt van hoge potenties. In veel gevallen zal een homeopathisch arts ook een eliminatiedieet voorschrijven om het lichaam van de pati�nt te verlossen van de stress door voeding.

Isopathie

lsopathie is een geneeswijze die genezing nastreeft volgens de wet van het gelijke. Terwijl de homeopathie de gelijksoortigheid heeft (Grieks: homolos =gelijksoortig), kent de lsopathie de wet van de gelijkheid (Grieks: lso- =gelijk). Bij hooikoortspati�nten werden de klachten veroorzaakt door graspollen; een homeopathische verdunning van dezelfde graspollen werd nu ook als geneesmiddel gebruikt. lso- en homeopathie werken met hoge verdunningen die op dezelfde wijze bereid zijn. In de lsopathie onderscheidt men:

1. auto-isopathie: voor de bereiding van het geneesmiddel gaat men uit van lichaamsvloeistoffen (bloed, urine enz.);

2. hetero-isopathie: voor de bereiding van het geneesmiddel gaat men uit van stoffen die de pati�nt van buitenaf ziek maken (ziektekiemen, toxische stoffen, allergenen enz.); dit natuurlijk alleen als zulke stoffen ge�dentificeerd zijn.

De juiste stof In een passende potentie blijkt als geneesmiddel te werken.

Behandeling volgens de isopathie

In de isopathie is het vinden van de juiste potentie belangrijk. Isopathische verdunningen van bloed test men via elektro-acupunctuur, sublinguale druppeltest (zie intermezzo) berust op isopathische principes. In de isopathie gaat men ervan uit dat de primaire behandeling van voedselallergie of -intolerantie het vermijden van de schadelijke voedingsmiddelen of -stoffen Is. Maar soms betreft het voedingsmiddelen die moeilijk vermeden kunnen worden, of pati�nten reageren met klachten op zeer vele voedingsmiddelen. In die gevallen kan men de pati�nt beschermen met isopathische geneesmiddelen. Zo gebruikt; men bij koemelkallergie vaak Isopathische verdunningen van koemelk (bijvoorbeeld koemelk D30). lsopathische geneesmiddelen kan men injecteren of ze bijvoorbeeld als tablet geven. Bij keuze van het juiste middel in de juiste potenti� vindt men meestal binnen 2 dagen een aanzienlijke subjectieve verbetering. Tegelijkertijd vermindert een eventueel aanwezige eosinofille.

 

Intermezzo

Homeopathische verdunningen

Een bijzonderheid van de homeo- en Isopathie is het gebruik van sterke verdunningen. Er wordt uitgegaan van bijvoorbeeld een plant die In hoge concentratie symptomen kan veroorzaken. Deze wordt dan verdund, of beter gezegd, gepotentieerd: In stapjes van 1 op 10 (D-potenties) of 1 op 100 (C-potenties). Bij iedere stap wordt vele malen geschud. Een D6-potentie Is dan 6 maal 1:10 dus 1:1.000.000. Hoe sterker een homeopathisch geneesmiddel verdund Is, hoe hoger zijn potentie genoemd wordt. Vaak gebruikt men zeer hoge potenties zoals C200 of CIOOO. Uit de scheikunde weten we dat bijvoorbeeld 100 gram van een stof met een moleculairgewicht van 100 Dalton 6,02 x moleculen bevat (het getal van Avogadro). Een flesje van 100 gram van deze stof dat 1 op 6 x NTER">

Intermezzo

De sublinguale druppeltest

De sublinguale druppeltest ('sublinguale provocatie-/neutralisatietherapie') is een diagnostische test die bij sommige pati�nten therapeutisch gebruikt kan worden. Van het kookvocht van het voedingsmiddel

dat de klachten geeft, maakt men een homeopathische verdunningsreeks. Van deze verdunningsreeks worden twee druppels onder de tong gedruppeld, van laag naar hoge potentie. Bij hyperreactiviteit treden de klachten binnen 10 minuten op. In het geval van allergie vindt men de klachten meestal na 15 minuten of pas na enkele uren. De potentie die het klachtenpatroon opheft, noemt men de neutralisatiedosis. Als men de juiste neutralisatiedosis van het juiste middel gevonden -heeft, beschermt toediening ervan de pati�nt tegen klachten wanneer hij voedsel gebruikt waar hij eerst niet tegen kon. De duur van de bescherming varieert van enkele minuten tot enkele uren. Als meerdere voedingsmiddelen eenzelfde klachtenpatroon geven, kan soms de neutratisatiedosis van ��n voedingsmiddel tegen alle andere bescherming bieden. De sublinguale neutralisatietherapie Is alleen werkzaam bij bepaalde gevallen van hyperreactivitelt. Dat is bij die pati�nten bij wie de test binnen 10 minuten effectief was. Als de reactie pas na enkele uren optreedt, Is er sprake van een immunologische of enzymatische reactie; dan beschermt de neutralisatiedosis niet.

3. Acupunctuur

Acupunctuur is een geneesmethode die uit China stamt en al meer dan 4000 jaar toegepast wordt. Acupunctuur is geschikt voor diagnose en behandeling; het is gebaseerd op een systematische beschrijving van vete eeuwen ervaring. Volgens de acupunctuur is er In het licha�am een systeem van meridianen* die In energetisch evenwicht moeten zijn. Door nu op deze acupunctuurpunten In te grijpen, wordt de energieverdeling tussen de systemen veranderd en hersteld. Acupunctuur is een waardevolle aanvulling op de behandelingen uit de conventionele geneeskunde. Ze richt zich In het bijzohder op de volgende weefselstructuren,

1. zenuwweefsel (b.v. bij pijn en psychosomatische ziektes),

2. bloedvaten (b.v. bij wondgenezing en in hypertensie),

3. spier- en bindweefsel (b.v. bij myalgie�n),

4. reticulo-endotheilaal weefsel (bij voedselallergie).

Meridianen zijn verbindingslijnen tussen acupunctuurpunten die een overeenkomstige invloedssfeer hebben.

Diagnose volgens de klassieke acupunctuur

In de acupunctuur besteedt men veel aandacht aan de constitutie van de pati�nt en zijn algemene conditie. Typisch voor de acupunctuur is de aandacht voor het energie-evenwicht in de meridiaan- systemen; dat wordt beoordeeld volgent de Chinese pols- en tongdiagnostiek. Symptomen die schijnbaar op zichzelf staan, worden in de traditionele Chinese geneeskunde geordend tot een bepaald verband: daaruit volgt dan een gerichte behandeling.

Behandeling volgens de klassieke acupunctuur

Bij de behandeling van voedselallergie of -intolerantie door acupunctuur is het de bedoeling om de activiteit van het reticulo-endotheliale systeem te be�nvloeden. Sommige acupunctuurpunten staan

bekend als allergie- en psychopunten. Hieruit kiest men per pati�nt een bepaalde combinatie voor behandeling. Het eerste half jaar behandelt men de pati�nt ongeveer om de twee weken en daarna eenmaal per maand gedurende enkele maanden. In het begin vindt men alleen veranderingen in gewicht, huidturgor en psyche en daarna nemen geleidelijk aan de klachten op voedingsmiddelen af.

Eiektro-acupunctuur

In de jaren 50 heeft Volt onderzoek gedaan aan reeds bekende acupunctuurpunten. Deze punten hebben een lagere elektrische weerstand dan de huid eromheen. Door nu de weerstand van bepaalde acupunctuurpunten te meten, kan men Inzicht krijgen over de toestand van meridiaansystemen en de daaraan gekoppelde organen. Door dit systematisch te onderzoeken heeft Volt acht nieuwe meridianen ontdekt, waaronder de allergiemeridiaan aan de ulnaire zijde van de middelvinger. Als men nu aan de allergiemeridiaan een afwijkende meerwaarde vindt, dan kan het zijn dat we te maken hebben met een pati�nt met een allergie of Intolerantie. Dank zij elektro-acupunctuur kunnen we de werkzaamheid van geneesmiddelen beoordelen; dit geldt voor geneesmiddelen uit reguliere- en alternatieve geneeswijzen. Als men namelijk een geschikt geneesmiddel in de meetkring brengt, dan wordt de meerwaarde weer normaal. Als met Coffea D6 de meetwaarde normaal wordt, heeft de pati�nt een overgevoeligheid voor koffie. Met onverdunde koffie In de meetkring wordt de meerwaarde weer afwijkend. Overigens beschouwt men ook in de elektroacupunctuur de pati�nt als geheel: men zal vaak zien dat er meer aan de hand is dan bijvoorbeeld alleen allergie. Toegegeven moet worden dat de elektroacupunctuur minder objectief is dan de diagnostische methoden uit de reguliere geneeskunde. Maar elektroacupunctuur heeft een aantal duidelijke voordelen.

Als een geneesmiddel de afwijkende meerwaarde normaal maakt, zal dit een geschikt geneesmiddel voor deze pati�nt zijn: de resultaten van elektroacupunctuur metingen hebben therapeutische consequenties.

Met elektroacupunctuur kan men aandoeningen onderzoeken die buiten de diagnostische optiek van de reguliere geneeskunde vallen en hiervoor behandelingen voorstellen.

Elektroacupunctuur is zo gevoelig dat aandoeningen in een premorbide stadium kunnen worden ontdekt en preventief behandeld.

4. Toegepaste kinesiologie

Toegepaste kinesiologie is een geneeswijze die in 1964 door de Amerikaanse giropracticus George Goodheart werd ontwikkeld. Door meting van spierkracht en spierspanning krijgt men informatie over het functioneren van het lichaam. Iedere spiergroep, spier of gedeelte van een spier komt over een bepaald orgaan of orgaansysteem. Een te lage spanning In een bepaalde spier wijst op een afwijking In het corresponderende orgaan. Daarbij moeten de spieren in een bepaalde volgorde worden aangespannen. Zo kan men onder andere vaststellen of organen en orgaansystemen optimaal functioneren, of er tekorten zijn aan voedingsstoffen en ook of er sprake is van voedselallergie of -intolerantie.

Diagnose volgens de toegepaste kinesiologie

Bij een pati�nt wordt de spanning van spieren gemeten. Dit gebeurt wanneer de pati�nt al dan niet een bepaald voedingsmiddel in de hand of In de mond houdt. Zo kan men vaststellen voor welke voedingsmiddelen of -stoffen er allergie of intolerantie bestaat. Op dezelfde wijze kan men vaststellen, welke medicijnen werkzaam zullen zijn. Daaruit volgt dan een behandeling door bijvoorbeeld giropraktische manipulaties, dieet of orthomoleculaire geneeskunde. Kinesiologie wordt in Nederland door enkele giropractici en artsen toegepast.

5. Orthomoleculaire geneeskunde

De orthomoleculaire geneeskunde is een geneeswijze die vooral ontwikkeld Is door de Nobelprijswinnaar Linus Pauling. Hij gaat ervan uit dat de optimale dosis van o.a. vitaminen, mineralen, spoor-elementen, aminozuren en enzymen anders (en vooral hoger) kan zijn dan de hoeveelheid, die men normaal via het voedsel ontvangt. In de Verenigde Staten wordt deze geneeswijze veel toegepast en wordt daar de "megavitamine-therapie" genoemd. Deze therapie wordt gebruikt bij allerlei ziekten, waaronder voedselallergie en -intolerantie. Bedoeling van de therapie is om door inname van preparaten de concentratie van stoffen die al van nature in het lichaam voorkomen, te veranderen. Daardoor veranderen stofwisselingsprocessen en dus de reactie op voedingsmiddelen en -stoffen. Ook wordt veel aandacht besteed aan gezonde voeding en factoren uit het milieu. Overigens, zomaar voorschrijven van hoge doses mineralen of vitaminen heeft niets met orthomoleculaire geneeskunde te maken en zal de pati�nt geen goed doen. Een klein aantal Nederlandse artsen pas orthomoleculaire geneeskunde toe.

6. Schakel een di�tist in

Een di�tist is de voedingsdeskundige bij uitstek die arts en pati�nt kan bijstaan bij de diagnose en de behandeling van voedselallergie of -intolerantie. Een dieet kan belangrijk zijn voor de diagnose, de behandeling en de preventie van voedselallergie of -intolerantie. Rol van het dieet bij de diagnostiek

Als de diagnose nog niet vaststaat, kan een voedingsanamnese en een dieet ertoe bijdragen om vast te stellen wat er aan de hand is. Op grond van een uitgebreid gesprek over voedingsmiddelen en voedingsgewoonten wordt een dieetplan opgesteld. De pati�nt houdt dan een voedingsdagboek bijen daarin noteert hij per maaltijd: - van de voeding: soort, hoeveelheid, bereiding en merk;

- van de klachten: wijze van reageren, ernst, duur en;

- eventueel medicijngebruik.

Als het dieetplan een stap in de goede richting betekent, geeft dat een indicatie welke voedingsmiddelen de problemen kunnen geven. Ook kan een di�tist in het voedingsdagboek verbanden tussen klachten en voedsel ontdekken die eerder niet opgevallen waren.

Rol van het dieet bij de behandeling

Als bekent Is welke voedingsmiddelen of -bestanddelen slecht verdragen worden, kan een di�tist een dieet samenstellen zonder deze voedingsmiddelen of -stoffen. Dat dieet moet zo volwaardig mogelijk zijn. Een di�tist kan zo nodig vervangende producten voorstellen, die wel goed verdragen worden.

De rol van het dieet bij de preventie

Soms kan een zorgvuldig gekozen dieet allergische reacties voorkomen. Als In een gezin of familie al meerdere mensen allergisch zijn, kan zo'n preventie nuttig, zijn. zwangere of zogende vrouwen of jonge kinderen moeten dan bepaalde voedingsstoffen vermijden: zo wordt voorkomen dat het kind stoffen binnenkrijgt waarop het allergisch kan reageren.

Samenwerking tussen arts en di�tist

Het opsporen en behandelen van voedselallergie of -intolerantie brengt vaak veel speurwerk met zich mee. Dat vereist een goede samenwerking tussen deskundigen op medisch en voedingsgebied: tussen arts en di�tist. Dat kan een arts zijn uit de reguliere of de alternatieve geneeskunde. Regelmatig contact is nodig tussen arts en di�tist om ervaringen uit te wisselen, een goed onderzoek op te zetten, een behandeling voor te stellen en om de behandeling te evalueren.

Intermezzo

Volwaardige voeding

Bij ieder dieet moet de voeding volwaardig zijn. Dit Is vooral belangrijk, omdat de schade van onvolwaardige voeding soms pas na jaren blijkt en dan niet meer te herstellen is (b.v. osteoporose door calciumtekort). Als een pati�nt bijvoorbeeld koemelk of granen moet vermijden, is de kans groot dat de voeding onvolwaardig wordt. De Maaltijdschijf kan behulpzaam zijn bij het samenstellen van volwaardige voeding. Bij iedere maaltijd moet er voedsel uit leder vak gebruikt worden. Zo niet, dan Is de voeding al gauw onvolwaardig. Bijvoorbeeld bij een koemelkallergie, kan de hoeveelheid eiwit voldoende aangevuld worden door vlees of vis). Maar de hoeveelheid calcium en vitamine B2 (riboflavine) kan dan te laag worden. Als er nog meer 'vakken' wegvallen), kan het moeilijk zijn om volwaardige vervangende voedingsmiddelen te vinden: extra vitaminen en mineralen zijn dan nodig.

Aanbevolen literatuur

Literatuur vanuit de reguliere geneeskunde

• Bahna, S.L., Heiner, D.C.: Allergies to Milk, Grune & Stratton, New York, 1980.
• Bieumink, E., et al.: voedselallergie en -intolerantie, Samsom-staffeu, Alphen a.d. Rijn.
• Brostoff, J.: Challacombe, S.J. Foodallergy- and fntoierance, Bailli�re Tindalf, London.
• lnformatorium voor voeding en di�tetiek, deel 2 gezondheidszorg, onder auspici�n van de
• Nederlandse Vereniging van Di�tisten. Samsom-Stofieu, Alphen a.d. Rijn, dieetleer.
• Lawrence, F.: Additives: Your complete surv�val gulde, Century Hutchinson Lid., London,1986
• Lessof, M.H.: Clinical reactions to food, John Wiley & Sons, Chichester, 1983.
• Monchy, J.R.G. de, Martens, B.P.M., Phaff, R.A.S., Nieborg-Eshuis, N.H.: Voedselallergie en -intolerantie, wat doen we ermee? Bohm, Scheitema & Holkema, Utrecht, 1989. ISBN 90 313 1011 5
• Rowe, H., Rowe, A.: Food Allergy. lts Manifestations and control and the elimination diets., Charies C. Thomas, Springfield, lllinols 1972.
• Staarink, T., Hakkenbrak, P.: Het additievenboekje. ten overzicht van toevoegingen aan drink- en eetwaren, Uitgever: Staatsuitgeverij, 's Gravenhage, 1981.

Literatuur vanuit de homeopathie en lsopathie

• Dicky, L.D.: Sublingual antigen testing and therapy for lnhalents, foods and petrochemicals. Clinical Ecology 1976, 544-557.
• Jullan, O.A.: Treatise of dynamised micro-immunotherapy, Volume 1. Jain Publishers, New Delhi, 1980.
• Luiten, W., Huyben, R.: Homeopathie, geloof of Wetenschap. Vakgroep Diergeneeskunde van het kleine huisdier, Rijksuniversiteit Utrecht, 1984.
• Vithouikas, G.: The science of homeopathy. thorsong Publishing Group, New York, 1986.

Literatuur vanuit de acupunctuur

• Agrawal, A.L., Sharma, G.N.: Clinical practice of acupuncture. Acupuncture Foundation of India, Ralpur, 1980.
• Mann, F.: Scientific aspects of acupuncture. William Heinemann Medical Books, London, 1977.
• Molen, C. van der: Acupunctuur. Practische handleiding. De Tijdstroom, Lochem, 1979.
• Molen, C. van der: Elektro-acupunctuur. De Tijdstroom, Lochem, 1982.
• Tsei, J.J., Lehrnan, C.W., Lam, F.MK., et al: A foodallergy study utilizing the EAV acupuncture technique, Am. J. etc. acupuncture 12, 105 -116, 1984

Literatuur vanuit de toegepaste kinesiologie

• Walther, D.S.: Applied kinesiology. VoI. I and II. Systems DC, Pueblo, 1981
• Wiegant, F.A.C.: Bloregulatie en geneeswijzen, een overzicht. Transferpunt voor Ge�ntegreerde Geneeskunde, Utrecht, 1986.

Adressen voor verdere informatie

Voorlichtingsbureau voor de Voeding, Postbus 85700, 2508 CK 's-Gravenhage

Databank voor Voedselovergevoeligheid ALBA CIVO-instituten TNO, Postbus 360,

3700 AJ Zeist

Nederlands Astma Fonds, Postbus 5, 3830 AA Leusden

Nederlandse Vereniging voor AlIergologie, Sekr. Mevr. R.A.S. Phaff, allergologe, Kruislaan 4, 3233 VD Oostvoorne

Nederlandse Vereniging van Migraine Pati�nten, Postbus 50, 7037 ZG Beek

Nederlandse Werkgroep Praktizijns (NWP), Van Lenneplaan 16, 1217 NC Hilversum

Nederlandse Organisatie van Verenigingen voor alternatieve Genezers (NOVAG), Laan van Beek en Rooyen 30, 3701 AJ Zeist

Landelijk overleg van Pati�ntenorganisaties VoorAtternatieve Geneeswijzen (LOPAG), Kapellenberglaan 2, 6891 AD Rozendaal

Acupunctuur

Nederlandse Artsen Acupunctuur Vereniging (NAAV), Hoefijzerlaan 37, 3981 GL Bunnik

Homeopathie

Koninklijke Vereniging tot Bevordering der Homeopathie in Nederland, Postbus 90003, 1006 BA Amsterdam

Orthomoleculaire geneeskunde

European Institutie for Orthomolecular Science (EIOS), (voorheen Survival Stichting), Postbus 420, 3740 AK Baarn

<< Terug