Door John Huijs
Voor de meeste mensen met een allergie is de tuin geen bron van ontspanning, maar een plek
die ze associ�ren met jeuk en benauwdheid. Is volstorten met beton de enige afdoende
oplossing? Nee hoor, beweert tuindeskundige Lucy Huntington.
Kom de familie Andreas uit Bergen op Zoom niet aanzetten met een potchrysant of een
bloeiende kamperfoelie. Eddy en zijn zonen Dennis en Remi krijgen het er acuut benauwd
van. Varens en viooltjes benemen hen ook de adem. Je kunt hen beter vragen van welke
planten en -bloemen ze n�et gaan piepen. Zelfs op neppers hebben ze het niet zodra het
stofnesten worden.
Bloemen houden van mensen, heet het, maar kennelijk zijn ze selectief. Gonny Andreas komt er met haar vorm van astma nog genadig vanaf: haar aanvallen zijn geen allergische reacties. Maar haar man Eddy en ook haar zonen Dennis en Remi zijn allergisch voor alles wat groeit en bloeit. De jongens zitten daardoor veel binnen. Zij bloeien op achter hun computer. Eddy zou zich het liefst met planten omringen. Zoals hij dat begin jaren zeventig deed. Toen had hij er meer dan tweeduizend in huis. En maar proesten en maar niezen. Wist hij veel dat het aan de groene gordijnen' lag. Planten en bloemen representeren immers de natuur, gezondheid ook. Nu weet hij beter: uiteindelijk velden zijn allergische reacties hem zo vaak dat zijn baas hem ontsloeg. En toch is Eddy nog altijd zo dol op planten dat hij er een paar in zijn tuin heeft. Een bamboe en een mannelijke, dus niet bloeiende kronkelwilg zijn de enige die in de volle grond staan. De geraniums moeten het doen met een plaats in bakken aan de muur. Enkele andere bloeiers staan in potten op de grond.
Op de meeste dagen is Eddy genoodzaakt zijn
bloemenpracht vanachter het raam te bekijken. Maar op een regenachtige dag, zo'n dag
waarop er niet veel stuifmeel in de lucht dwarrelt, wil hij de tuin wel eens ingaan. Hij
moet dan eerst een hele stoot medicijnen nemen, dat wel. Gonny begint te lachen als
het onderwerp allergie-arme tuinen ter sprake komt. Bestaan die dan, vraagt ze op een toon
die ernstige twijfel, maar ook hoop uitdrukt. Haar negentienjarige zoon Dennis gelooft er
in ieder geval geen snars van. Die zegt dat de enige allergie-arme tuin er een is die
volgestort is met beton. En dan nog: wat doe je met buren die pal achter je
schutting allerlei planten kweken waar je hyperallergisch voor bent? En wat met bloeiende
bomen die de gemeente voor je huis neerzet?
De Londense tuindeskundige Lucy Huntington kent dit soort vragen van sceptici. Ze krijgt
ze al sinds ze zes jaar geleden haar eerste hypo-allergene tuin ontwierp voor de
toonaangevende Chelsea Flower Show. Verleden jaar publiceerde ze over het onderwerp een
praktisch boek, dat nu in de Nederlandse vertaling is verschenen.
Het boek geeft advies over het voork�men van tuinallergie�n. Lucy Huntington legt
bijvoorbeeld uit dat je met geregeld gebruik van maaier en schaar weliswaar kunt voorkomen
dat je gazon en je heg gaan bloeien en zo stuifmeel gaan verspreiden, maar dat je op die
manier niet kunt verhinderen dat grasmat en haag pollen van �ndere planten vasthouden.
Het allergene stof dat bij het knippen vrijkomt kan dan alsnog een bron van ellende zijn.
Conclusie: gazons en heggen zijn geen aanraders voor de hypo-allergene tuin. Nog een
voorbeeld van een praktische tip: tuinier bij voorkeur 's middags. Dan zweven de pollen
van bloeiende planten hoog in de opgewarmde lucht en heb je er het minste last van.
Uiteraard ontbreken lijsten van planten die de allergie-pati�nt het best kan mijden en hun alternatieven niet in het boek Genieten van een allergie-arme tuin. Jammer voor mensen met een planten-allergie, maar de meeste geurende bloemen kunnen zij maar het beste met wortel en al uit hun tuin verwijderen. Foto's in Huntingtons boek laten evenwel zien dat allergie-arme tuinen best fleurige lusthoven kunnen zijn. Een paar polletjes Engels gras moeten kunnen, zegt Huntington. Tegen Vuurpijl en Naald van Cleopatra zijn allergie-pati�nten doorgaans ook bestand, ook al doen de plantennamen anders vermoeden.
Maar goed, hoe zit het nou met de allergene stoffen uit aanpalende tuinen? Huntington moet erkennen dat daar weinig aan te doen valt. Ze snapt ook wel dat je moeilijk stiekem met de kettingzaag tekeer kunt gaan in de tuin van de buren, zegt ze. De praktijk leert volgens haar dat overleg met de eigenaren van de boosdoener dikwijls prima resultaat oplevert, zeker als de allergie-pati�nt bereid is voor een alternatieve struik of boom te zorgen. Werken de buren daar niet aan mee, sluit je dan niet onmiddellijk binnen op, waarschuwt Huntington. Volgens haar zeggen allergie-pati�nten vaak te snel dat ze helemaal nergens tegen kunnen. De tuindeskundige zegt het eerlijk: een allergie-vrije tuin kan ze inderdaad niemand garanderen. Een allergie-arme wel, mits de pati�nt zelf goed in de gaten houdt van welke planten hij last heeft en wanneer. Want dat is voor iedereen anders. Haar boek is daarbij een hulpmiddel, zegt Huntington. Niet meer, maar zeker ook niet minder.
Bij tuincentra is het begrip allergie-arm nog nauwelijks doorgedrongen. Vreemd eigenlijk, want het aantal allergie-pati�nten neemt jaarlijks toe. En steeds meer klanten vragen expliciet naar planten die geen kriebel of kuch veroorzaken, erkent onder meer het groene warenhuis. Maar pati�ntenbelangenverenigingen hebben er nog niet op aangedrongen dat plantenlabeltjes behalve gegevens over standplaats (zon, halfschaduw, schaduw) en bloeitijd ook een indicatie zouden moeten geven van de mate waarin de bewuste plant allergeen is. Mientje Luijks, voorzitter van de Vereniging Belangen Behartiging Astmatici, zou daar in ieder geval voor zijn. Alle beetjes helpen is haar motto. Zelf heeft ze het intussen redelijk voor elkaar in haar tuin in Halsteren. Veel blikvangers blijken neppers. Koffers vol heeft Mientje ervan, zodat ze de wisseling van de seizoenen in een handomdraai kan nabootsen. En de buren hebben de meeste struiken waar Mientje niet tegen kan gerooid.
Wel vlucht Mientje nog naar binnen
voor rook. Tabaksrook of barbecuerook die vanuit aangrenzende tuinen overwaait. En
barbecuen, dat doen ze graag in haar buurt. Opstandig wordt Mientje van de wetenschap dat
ze de buren niet kan verbieden om in de tuin wat vlees te roosteren, maar dat zij intussen
op een mooie zomeravond wel met de ramen en deuren dicht binnen zit en niet eens van haar
neppers kan genieten. Tja, daar kunnen tien Lucy Huntingtons niets aan veranderen.
Lucy Huntington - Genieten van een allegie-arme tuin. Uitgeverij Terra, 128 pagina's,
39,90 gulden.
ISBN 9062558658.
� Dagblad de Limburger
woensdag, 09 juni 1999
<<Terug